Polifenole są związkami chemicznymi znajdującymi się w żywności, które pomagają zapobiegać szkodliwemu działaniu wolnych rodników na nasz organizm, które mogą uszkodzić tętnice i powodować liczne problemy zdrowotne.
Istnieją różne rodzaje polifenoli, a jedzenie różnorodnych potraw pozwoli dostarczyć organizmowi odpowiednich substancji. Liczne badania w tym kierunku pozwoliły ustalić, które produkty spożywcze cechują się najwyższym poziomem polifenoli.
Polifenole należą do grupy związków chemicznych zwanej fenolami. Do polifenoli zaliczane są m.in. flawonoidy i izoflawonoidy, witaminy A i C, antocyjany, kwasy organiczne pochodne kwasu dihydroksybenzoesowego i kwasu dihydroksycynamonowego, pochodne stilbenu, katechiny, kumaryny, ligniny i lignany.
W roślinach występują jako glikozydy lub też wolne aglikony.
Polifenole a warzywa
Wszystkie warzywa pozwalają dostarczyć polifenole i inne przeciwutleniacze naszemu organizmowi, umiarkowane ich ilości zawierają natomiast cebula i ziemniaki. Warzywa powinny być spożywane z całej palety kolorystycznej, w tym czerwony, pomarańczowy, żółty, niebieski, fioletowy, biały i zielony. Szczególnie bogatym źródłem polifenoli są kapusta i czosnek.
Polifenole a źródła owocowe
Polifenole w owocach to między innymi jagody, truskawki, maliny, owoce cytrusowe, ciemne winogrona, czarne jagody, wiśnie, jabłka, śliwki ciemne, jeżyny. Soki owocowe, takie jak sok z winogron, zawierają szczególnie duże ilości polifenoli. Wszystkie owoce zawierają polifenole i inne związki należące przeciwutleniaczy. Rekomenduje się, żeby zdrowa dieta zawierała około trzy porcje różnorodnych owoców każdego dnia.
Ziarna, fasola i orzechy
Żyto i inne produkty pełnoziarniste znajdujące się w pieczywie, bułkach i płatkach zawierają różne ilości polifenoli. Rośliny strączkowe zawierają spore ilości polifenoli, natomiast ziarna zawierają minimalne lub umiarkowane ilości. Orzeszki ziemne są wymienione jako wartościowe źródło tego antyoksydanta. Kilka porcji pełnego ziarna zaleca się spożywać codziennie.
Inne źródła pokarmowe polifenoli
Niektóre napoje (zwłaszcza te pochodzenia roślinnego) są wartościowym źródłem polifenoli, w tym również kawa. Zielona herbata cechuje się również ich wysoką zawartością. Wino czerwone, wino białe i kakao są również bogate w polifenole. Czekolada, nasiona i margaryna zawierają również przeciwutleniacze, jednak powinny być spożywane z umiarem ze względu na wysoką zawartość tłuszczu i kofeiny.
Spore ilości polifenoli zawiera zwłaszcza czystek siwy (Cistus Incanus), który zaliczany jest do grona roślin leczniczych. Herbatka z czystka pomaga oczyścić organizm z toksyn i ma działanie wspomagające leczenie przy wielu schorzeniach. Stymuluje również układ immunologiczny i usprawnia jego działanie.
Flawonoidy | Źródła pokarmowe |
antocyjany | aronia, truskawki, wiśnie, czarna porzeczka, wino czerwone |
flawanole (katechiny) | jabłka, czerwone wino, kiwi, czekolada, czarna herbata |
flawonole | sałata, herbata, cebula, szpinak, pomidory cherry, brokuły, czerwone wino |
flawony | czerwony pieprz, czosnek, seler, czerwona papryka |
flawanony | owoce cytrusowe |
izoflawony | orzeszki ziemne, soja i produkty sojowe |
proantocyjany | truskawki, borówki, czerwone wino, czekolada, orzechy, czarna herbata |
Przechowywanie żywności i przygotowanie
Sposób przechowywania i przygotowania żywności może znacznie zmienić zawartość polifenoli. Świeże owoce i warzywa zawierają zazwyczaj wyższy poziom polifenoli niż żywność, która jest przechowywana przez kilka tygodni. Przetworzenie i oczyszczanie żywności może obniżyć poziom tych ważnych składników odżywczych, podobnie jak gotowanie.
Polifenole w kosmetyce
O jakie kwestie pytali Użytkownicy?
- polifenole gdzie najwięcej
- polifenole
- produkty bogate w polifenole
Polifenole zawarte w roślinach są na ogół zaangażowane w obronę przed promieniowaniem ultrafioletowym lub agresją przez patogeny. W ostatniej dekadzie nastąpiło znacznie zainteresowanie potencjalnymi korzyściami zdrowotnymi diety z dużą ilością polifenoli roślinnych, będących silnymi przeciwutleniaczami. Badania epidemiologiczne i związane z metaanalizą sugerują wyraźnie, że stosowanie długoterminowe diet bogatych w polifenole roślinne chroni organizm przed rozwojem nowotworów, chorób układu krążenia, cukrzycy, osteoporozy i chorób neurodegeneracyjnych.
Polifenole są naturalnie występującymi związkami zawartymi głównie w owocach, warzywach, zbożach i napojach. Owoce takie jak winogrona, jabłka, gruszki, wiśnie i jagody zawierają do 200-300 mg polifenoli na 100 g świeżej masy. Produkty wytwarzane z tych owoców, zawierają również znaczne ilości polifenoli. Zazwyczaj kieliszek czerwonego wina lub filiżanki herbaty lub kawy zawiera około 100 mg polifenoli. Zboża, suche rośliny strączkowe i czekolady również zawierają związki polifenolowe.
Obecnie zidentyfikowano ponad 8,000 związków polifenolowych u różnych gatunków roślin. Wszystkie związki fenolowe roślin wynikają ze wspólnego związku pośredniego – fenyloalaniny – lub bliskiego prekursora – kwasu szikimowego. Głównie występują w sprzężonych formach, z jedną lub więcej reszt cukrowych połączonych z grupami hydroksylowymi, ale bezpośrednie wiązania z cukrami (polisacharydy lub cukry proste) również istnieją. Istnieją również w połączeniu z innymi związkami, takimi jak kwasy karboksylowe, aminy, lipidy i powiązania z innymi fenolami. Polifenole mogą być podzielone na różne grupy w zależności od liczby pierścieni fenolowych. Główne klasy są kwasy fenolowe, flawonoidy, stylbeny i ligniniany.
Nie miałem nawet pojęcia o tym, że istnieje coś takiego, a tym bardziej jakie są właściwości polifenoli. Warto o tym wiedzieć, bardzo ciekawa sprawa. Poczytałam, że dużo jest w winogronach i jabłkach, przez co warto co jakiś czas po prostu trochę zjeść takich owoców.
Po przeczytaniu tego artykułu zmieniam całkowicie nastawienie do tego typu rzeczy. Będę starał się kupować produkty z polifenolami i uważać co jem. Bardzo ciekawy i pouczający materiał, takiego czegoś brakuje niestety w internecie.